In deze zomerrubriek wil men de aandacht vestigen op de 14 attentietegels die her en der in de oude dorpskern van Uden en Volkel zijn geplaatst. De plaatsing van die attentietegels is een initiatief van de Stichting Uden in Geschriften in samenwerking met de Stichting Het Uden-archief van Bressers en de gemeente Uden. De heemkunde kring Uden ondersteunt dit project facilitair.

Elke oudere Udenaar weet dat er niet veel is overgebleven van de vroegere dorpskern van Uden. Dit is overigens niet verbazingwekkend, want er was weinig oud cultuurgoed te behouden. Uden was tot kort na de Tweede Wereldoorlog niet meer dan een arm Peeldorp met wel opvallend veel kloosters.

Door Uden in Geschriften werd in 2018 een Werkgroep Attentietegels gevormd. Al snel had men tien locaties voor de tegels gekozen. Het werden locaties die rond 1900 tot de Udense dorpskern behoorden en die samen als wandeling konden worden gepresenteerd.

Later bleek er nog een geldpotje te zijn om vier extra attentietegels te plaatsen.

Na de herinrichting van de Oudedijk in Odiliapeel wordt ook daar in 2021 een attentietegel geplaatst met daarop de vroegere noodkerk.

Meer informatie vind je op www.udeningeschriften.nl/attentietegels/ en op www.udenarchief.nl/attentietegels.

Deze attentietegel zal na de reconstructie van de Oudedijk in Odiliapeel in 2021 geplaatst worden bij de splitsing met de Beukenlaan.

Vanwege het coronavirus is de presentatie van het boek tweeëneenhalve eeuw brandweer Uden tot nader order uitgesteld.
Verdere informatie volgt zo spoedig mogelijk.

De brandweer in Uden bestaat bijna 250 jaar. Voor dit speciale moment wordt op 3 april 2020 een reünie gehouden voor oud-collega’s van brandweer Uden en kinderen en partners van hen. Op de reünie wordt het boek “Tweeëneenhalve eeuw brandweer Uden” gepresenteerd.

In 1774 komen we in de archieven voor het eerst een melding over de brandweer in Uden tegen. Sinds die tijd is er heel wat gepasseerd. Dat laatste kun je tot in detail lezen in het boek “Tweeëneenhalve eeuw brandweer Uden”, dat is geschreven door burgemeester Henk Hellegers en tijdens de reünie wordt gepresenteerd.

Twan van de Velden, postcommandant Uden, is samen met andere brandweerlieden en de Heemkundekring druk bezig geweest met het verzamelen van materiaal voor het boek. “We hebben ontzettend veel kranten van jaren geleden doorgespit en, met dank aan Adriaan Sanders, heel veel dingen van vroeger gevonden.

Er staat van alles in beschreven. Niet alleen branden, maar bijvoorbeeld ook dat het brandweerkorps Uden twee keer is opgestapt omdat ze het niet eens waren met het beleid van de gemeente.”

Het feit dat er in het boek veel foto’s en verhalen staan van oude Udense brandweerlieden, maakt het voor Twan belangrijk dat hun familieleden niet schromen om op de reünie langs te komen.

De reünie is bedoeld voor alle mensen die ooit bij de brandweer Uden gezeten hebben en de partners en de kinderen daarvan. “Het gaat niet alleen om oud-leden”, legt Twan van der Velden, postcommandant van brandweer Uden, uit. “We houden de reünie ook voor familie van oud-collega’s. Zij hebben ook veel herinneringen aan de periode dat hun vader of partner bij de brandweer zat en daarom willen we hen van harte uitnodigen.

Je kunt je aanmelden via https://www.brandweer.nl/brabant-noord/posten/uden.

Wanneer je het boek wilt hebben, kun je dat ook kenbaar maken in het contactformulier op genoemde website.

Het rollend materieel voor de brandweerkazerne aan de Nieuwe Markt.

(Foto: Stichting Het Uden-archief van Bressers)

UDEN | Adriaan Sanders presenteerde op maandag 18 november in het Udense heemhuis zijn vierde boek in de serie Grepen uit de geschiedenis van de gemeente Uden. Het is weer een boekwerk geworden met een groot aantal verhalen uit de historie van Uden.

Ook in dit deel gaat het niet alleen over grote historische onderwerpen zoals Dolle Dinsdag bij de bevrijding in september 1944. Regelmatig wordt er speciale aandacht besteed aan kleinere gebeurtenissen, zoals de unieke voetbalwedstrijd tussen Ajax en UDI ’19. De uitslag was 9-0 en toch was er een Udens doelpunt!?

Andere items in dit nieuwe boek zijn: de Joodse synagoge op de Vorstenburg, de tram, de grafheuvels op Slabroek en de noodkerk in Odiliapeel.

Er staan in het vierde deel weer mooie illustraties, veelal uit de collectie van Het Uden-archief van Bressers. Het boekwerkje is in full colour gedrukt en heeft ook dit keer een fraaie lay-out. Het is al weer de 30e uitgave van deze stichting.

De prijs bedraagt 9,95 en het is verkrijgbaar bij boekhandel Bruna (voorheen Edele Brabant), Primera-Centrum, de Udense VVV, de Heemkundekring Uden of het secretariaat van Uden in Geschriften.

Adriaan Sanders overhandigt het eerste exemplaar aan Annelies Burgerhof-Hoefs, bewoonster van een Oostenrijkse woning. (Foto: Jacques Brouwer)

In augustus 2019 zijn er in het centrum van Uden op initiatief van de Stichting Uden in Geschriften, in nauwe samenwerking met de Stichting Het Uden-archief van Bressers en de gemeente Uden, een tiental attentietegels geplaatst. Dit alles om de inwoners en bezoekers van Uden te attenderen op historisch interessante plekken.
Op elke attentietegel is een titel, een jaartal, een foto en een korte historische beschrijving van de locatie te vinden.

De officiële onthulling van de eerste tien tegels door Inèz van Tienoven en Luciën Bressers vond plaats op woensdag 18 september, bij de start van de feestelijke activiteiten ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van de buurtvereniging Helenastraat.

Op de attentietegel in de Helenastraat is een foto afgebeeld van “Huize De Roos”, een gebouw dat aanvankelijk dienst deed als kazerne van de Koninklijke Marechaussee. Later hebben onder andere de Boerenleenbank, de zorgverenigingen Groene Kruis en Wit Gele Kruis en een muziekschool gebruik gemaakt van het gebouw.
Wie weet waar de naam “Huize De Roos” vandaan komt mag het melden!

Meer informatie is elders op deze website te vinden.

Op vrijdag 13 september heeft de Stichting Uden in Geschriften, met dank aan de Eerwaarde zusters Birgittinessen en museum Krona, in de kapel van het klooster het boek Opdat zij herinnerd blijven gepresenteerd. Dit is een boek waarin alle Udense oorlogsslachtoffers, vanaf mei 1940 tot heden, worden beschreven.

Het boek is samengesteld door Antoon Verbakel in nauwe samenwerking met Luciën Bressers van de Stichting het Uden-archief van Bressers (UAB) en Adriaan Sanders o.a. schrijver van het boek Uden in de Tweede Wereldoorlog.

Antoon Verbakel heeft het eerste exemplaar aangeboden aan burgemeester H. Hellegers, als vertegenwoordiger van de Udense gemeenschap.

De leidraad voor de in het boek vermelde personen is het Bevolkingsregister van de gemeente Uden.

In deel 1 worden er 141 Udenaren beschreven die slachtoffer geworden zijn van oorlogen, vervolgingen en vredesmissies van de V.N. Van elk slachtoffer worden de persoonlijke gegevens beschreven en waar mogelijk onder het kopje “Oorlogsleed” de omstandigheden waaronder de persoon om het leven is gekomen.

In deel 2 van het boek wordt kort stilgestaan bij de 70 niet-inwoners van de gemeente Uden die gedurende de Tweede Wereldoorlog op Udens grondgebied gesneuveld of omgekomen zijn.

Het boek is dankzij de redactieleden naast een naslagwerk deels een leesboek geworden. Al is het overdreven om te stellen dat het naslagwerk een leesboek is geworden. Wel is het mede door de onderverdeling in een aantal hoofdstukken voor elke leek een stuk toegankelijker gemaakt.

Al met al is het natuurlijk ondraaglijk dat er een 216 bladzijden dik tellend boekwerk voor nodig is om de Udense oorlogsslachtoffers te herinneren!

Dankzij een forse subsidie van de Stichting Oorlogskerkhof Uden is het fullcolour boek voor slechts €19,95 te koop bij bovengenoemde adressen.

De norm van de stichting is om te proberen om elk jaar minstens één uitgave te presenteren. Natuurlijk zijn we hiervoor afhankelijk van het aanbod van schrijvers. Dit jaar is dat absoluut geen probleem. Integendeel, het bestuur en de redactieleden zullen dit jaar flink aan de bak moeten. Als alles volgens plan verloopt, gaan we in 2019 niet minder dan vier nieuwe boeken uitgeven!

Op 22 februari trappen we af tijdens het Groowt Újes Diktee in de raadzaal van het gemeentekantoor. De Werkgroep Újes Dialekt van de Heemkundekring presenteert het boekje Újese vènters mi negòssie. Een boekje waarin 18 Udenaren uit het vrij recente verleden worden beschreven die hun handel bij de klanten thuis aan de deur verkochten.

Rondom de viering van de 75-jarige bevrijding na de Tweede Wereldoorlog in september, presenteert Antoon Verbakel een boek met een uitgebreid overzicht van alle Udenaren die sinds 10 mei 1940 zijn omgekomen door oorlogen, vervolgingen en vredesmissies onder de titel Opdat zij herinnerd blijven. Vele jaren van grondig onderzoek gaan hieraan vooraf. Uden in Geschriften voldoet graag aan zijn vraag om dit boek uit te geven. De oplage zal beperkt zijn.

Begin november verwachten we deel 4 in de serie Grepen uit de geschiedenis van de gemeente Uden uit te kunnen brengen. De pen van Adriaan Sanders is nog lang niet opgedroogd. In de delen 1 t/m 3 heeft hij al 70 feiten uit de geschiedenis van Uden beschreven. In deel 4 gaat hij opnieuw ongeveer 30 onderwerpen beschrijven, waarin we kunnen lezen over een verrassend aantal Udenaren die als dienstplichtig militair in de legers van Napoleon heeft gediend (1811), de Joodse gemeenschap, die een eigen synagoge oprichtte (1875), de nieuwe tijd die zich aandiende in de vorm van elektriciteit (1917), met daarnaast ook luchtigere en recentere onderwerpen, zoals de voetbalwedstrijd tussen de professionele topclub Ajax Amsterdam en onze Udense trots RKSV UDI ’19 in de Amsterdam Arena (1998) waarbij ruim 160 bussen met Udense supporters richting Amsterdam trokken.

Het vierde ijzer dat Uden in Geschriften in 2019 in het vuur heeft, is een boek over de brandweer in Uden waarvan de historie teruggaat tot 1774. Een werkgroep met (oud)brandweerlieden heeft het nodige archiefonderzoek verricht. Henk Hellegers is bereid gevonden om een boek samen te stellen met vele wetenswaardigheden. Dat de brandweer voor velen interessant is mag blijken uit de vraag in de Újese Kwis van december 2018.

En of dat alles nog niet genoeg is, willen we als kers op de taart vóór de zomervakantie de eerste tien ATTENTIESTENEN plaatsen. Dit zijn tegels van 50 x 50 cm die op min of meer historische plekken in het centrum van Uden geplaatst zullen worden. Op elke tegel staat een oude foto met een korte begeleidende tekst. In onze regio vinden we dergelijke tegels al in Erp, Schijndel en Veghel.

Door Henk Hellegers.

Bij het verschijnen van het boek Van heidegrond tot Vluchtoord Uden – In tien weken tijd heeft Uden een Belgisch dorp in februari 2015 was het voor de Stichting Uden in Geschriften al duidelijk dat er nog een tweede boek over het Vluchtoord Uden moest worden uitgegeven.

Dankzij het bronnenonderzoek door de leden van de Werkgroep 100 Jaar Vluchtoord Uden van de Heemkundekring Uden heeft Henk Hellegers dit boek kunnen realiseren.

De laatste jaren zijn er veel contacten gelegd met Belgische nazaten van het Vluchtoord Uden. In dit boek wordt daar uitgebreid aandacht aan besteed.

In het laatste hoofdstuk wordt uitgebreid ingegaan op de herdenking van 100 Jaar Vluchtoord Uden.

Het eerste exemplaar wordt aangeboden bij de première van het toneelspel Vaarwel Vluchtoord op 10 november 2018 in Vestzaktheater Naat Piek.